Karta ciąży. Pierwsze zapisane strony historii życia naszych pociech

Choć o konieczności prowadzenia karty przebiegu ciąży mówi obowiązujące od dwóch lat Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie standardu organizacyjnego opieki okołoporodowej (D.U. z 2018, poz. 1756), to nie ma jednego ustanowionego wzoru tego dokumentu. Niewielka, acz ważna karta ciąży ma niewielki rozmiar i kształt składanej książeczki. Dokument można pobrać bezpłatnie z wielu serwisów, w tym portali samorządowych. Najczęściej otrzymujemy ją na pierwszej wizycie lekarza prowadzącego naszą ciążę.

Ta nieduża książeczka zawiera pola na uzupełnianie wszystkich niezbędnych informacji w czasie kolejnych tygodni ciąży, m.in. informacje o spodziewanej dacie porodu, wyniki zalecanych ciężarnej badań i jej historia położnicza.

Każda karta przebiegu ciąży musi zawierać podstawowe dane matki, jak m.in. imię i nazwisko, datę urodzenia, pesel, adres matki czy datę ostatniej miesiączki oraz przewidywany termin porodu. Ale nie tylko. To dokument, w którym wiele miejsca poświęca się nienarodzonemu jeszcze dziecku. Podczas każdej wizyty osoba sprawująca opiekę odnotowuje datę, kiedy ciężarna pierwszy raz poczuła ruchy dziecka. Zapiski dotyczą również tętna płodu oraz innych parametrów uzyskanych podczas badań USG dziecka.

Nie bez znaczenia jest jednak monitorowanie stanu zdrowia przyszłej mamy. W odpowiednich rubrykach lekarz wpisuje informacje na temat przyjmowanych przez nią leków, a także zleconych badań i ich wyników. I tak podczas każdej wizyty zostaje odnotowana data badania położniczego, tydzień ciąży, waga kobiety, ciśnienie tętnicze, a dodatkowo wysokość dna miednicy, ewentualne obrzęki, żylaki oraz inne dolegliwości.

Stałą rubryką karty ciąży są cykliczne wyniki badań ciężarnej. Tu znajdują się wyniki badań krwi i moczu, a także pozostałych zleceń, takich jak: HIV, toksoplazmoza, różyczka, cytologia, stan czystości pochwy czy wynik testu doustnego obciążenia glukozą.

Wskazaniem do zapisu w karcie przebiegu ciąży jest też oznaczenie grupy krwi, która powinna być wpisana słownie (plus lub minus) i udokumentowana oryginalnym wynikiem badania, co pozwala zapobiec ewentualnym pomyłkom. Na karcie zapisuje się również inne ważne dla przebiegu ciąży informacje. Są to dane na temat przebytych porodów i ciąż. Niestety także utraty płodu. Każdy wpis powinien być udokumentowany.

Informacje na karcie są uzupełniane także przez położne. Zgodnie z zapisami ustawy osoba sprawująca opiekę, „odnotowuje w dokumentacji medycznej ciężarnej fakt skierowania do objęcia opieką przez położną podstawowej opieki zdrowotnej; położna podstawowej opieki zdrowotnej potwierdza objęcie kobiety opieką w czasie ciąży i po porodzie przez wpis do planu opieki przedporodowej i karty przebiegu ciąży swoich danych lub danych podmiotu wykonującego działalność leczniczą w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej, w tym: numer telefonu kontaktowego i faksu lub adres poczty elektronicznej”. W karcie ciąży powinna się również znaleźć pieczątka i dane adresowe poradni lub gabinetu, gdzie prowadzona.

Karta przebiegu ciąży jest ważna w procesie ubiegania się o jednorazową zapomogę z tytułu urodzenia dziecka. Jednym z warunków przyznania świadczenia jest pozostawanie matki pod opieką lekarską nie później niż od 10. tygodnia ciąży aż do porodu. Z zapisów ustawy wynika, że kobiety, które nie przeprowadziły wymaganych badań do 10. tygodnia ciąży nie mogą się ubiegać o prawo do becikowego.

A jak postępować w przypadku zagubienia? Albo kiedy zbyt późno trafiłyśmy pod opiekę lekarza, z przyczyn od nas niezależnych?

Może się to zdarzyć. Jeśli ciężarna będzie objęta opieką ginekologa później, po 10. tygodniu ciąży, nie z zaniedbania, a z przyczyn od niej niezależnych wówczas w uzasadnionych przypadkach, przyznanie prawa do jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia się dziecka jest możliwe. Należy złożyć inny dokument potwierdzający, że matka prowadziła ciążę od 10. tygodnia pod opieką lekarską. Jest nim zaświadczenie od lekarza lub położnej. Do wniosku o becikowe należy dołączyć także odpis aktu urodzenia dziecka (skrócony), dokument potwierdzający wysokość dochodu (można go od pracodawcy lub w urzędzie skarbowym) i oświadczenie, że jednorazowa zapomoga nie została wcześniej pobrana oraz kserokopie dowodów osobistych rodziców.

Oprócz karty prowadzenia ciąży mamy jeszcze dodatkowe dokumenty: kartę obserwacji przebiegu porodu i kartę anestezjologiczną. Osoby sprawujące opiekę nad rodzącą odnotowują działania mające na celu łagodzenie bólu porodowego oraz ocenę stanu rodzącej i płodu w karcie obserwacji przebiegu porodu, a w przypadku zastosowania znieczulenia – w karcie przebiegu anestezjologicznego. Ale to już inna historia…

zebrała i opracowała: dr Izabella Szum