Pierwsze Objawy Ciąży
KIEDY MOŻNA ZAJŚĆ W CIĄŻĘ?
Kobieta nie może zajść w ciążę w każdym dniu swojego cyklu. Żeby doszło do zapłodnienia, plemnik musi połączyć się z komórką jajową. Do uwolnienia komórki jajowej dochodzi w czasie owulacji, która występuje od 10. do 16. dni przed kolejną miesiączką.[1] Warto nauczyć się rozpoznawać swoje dni płodne, aby wiedzieć kiedy jest największa szansa na zajście w ciążę.
WCZESNE OBJAWY CIĄŻY
Każda ciąża jest inna, dlatego możecie mieć inne objawy początkowe niż wasza znajoma. Możliwe jest także, że na wczesnym etapie ciąży, nie będziecie zauważać żadnych symptomów.[2] Wiele jej pierwotnych oznak, przypomina objawy zespołu napięcia przedmiesiączkowego (PMS), których możecie doświadczać przed pojawieniem się okresu.[3]
Brak miesiączki
Te z was, które mają regularny cykl, najwcześniej będą podejrzewać ciążę po braku miesiączki.[2] Jednak na wczesnym etapie ciąży może występować lekkie krwawienie. Jest ono powszechne w pierwszych 12 tygodniach ciąży. Typowo krwawienie pojawia się, gdy dochodzi do implantacji (zagnieżdżenia) zarodka w macicy, czyli od 6. do 12. dni po zapłodnieniu.[4] Często przypada to w okolicy czasu, gdy normalnie powinna pojawić się miesiączka.[5] Zagnieżdżenie jest bardzo ważnym momentem, który musi przebiec prawidłowo, aby mogło dojść do dalszego rozwoju dziecka w łonie matki.
Poranne mdłości
We wczesnej ciąży, mdłości i wymioty, są częstym zjawiskiem. Powszechnie mówi się o porannych mdłościach, ale tak naprawdę mogą występować o każdej porze dnia i nocy. Na ogół zaczynają się one między 4. a 6. tygodniem ciąży.[2] Często ustają w okresie od 16. do 20. tygodnia. Kiedy wymioty są obfite należy pilnować, aby nie doszło do odwodnienia. Na ogół te mdłości nie są niebezpieczne, jednak należy się zgłosić do lekarza, jeżeli poza wymiotami:
- występuje duże zmęczenie, omdlenia podczas wstawania,
- pojawia się wysoka temperatura,
- odczuwa się ból brzucha,
- występuje spadek wagi,
- mocz ma bardzo ciemny kolor lub nie oddawało się moczu przez 8 godzin.
Ponadto należy szukać pomocy lekarskiej w przypadku krwawych wymiotów.[6] Trzeba również pamiętać, że można być w ciąży, a jednocześnie nie doświadczać wymiotów – ich nieobecność nie świadczy o jej braku.
Zmęczenie i zmiany nastroju
Większość kobiet ciężarnych odczuwa zmęczenie, jednak z różnym nasileniem.[7] Ponadto zmiany hormonalne mogą też powodować u was zmienność nastroju.[2]
Częste oddawanie moczu
Potrzeba częstszego oddawania moczu jest powszechnym zjawiskiem podczas całego okresu trwania ciąży. Możecie zacząć ją odczuwać już w pierwszych tygodniach.[4]
Tkliwość piersi
Od 1. do 2. tygodni po zapłodnieniu wasze piersi mogą stać się większe i bardziej tkliwe.[4] Tak jak często to się dzieje przed miesiączką. Ponadto żyły na piersiach mogą być bardziej widoczne, a sutki ciemniejsze.[2]
Zmiana odczuwania smaku i zapachu
Zmiana odczuwania smaku i zapachu w ciąży może iść w różną stronę. Jedzenie, które wam wcześniej bardzo smakowało może przestać smakować. Możliwe jest pojawienie się zachcianek żywieniowych. U niektórych kobiet dochodzi do wyostrzenia się węchu.[2] Co więcej, te upodobania mogą się zmieniać w czasie trwania całej ciąży.[4]
Ból pleców
Odczuwanie bólu pleców jest typowym zjawiskiem, w szczególności na początkowym etapie ciąży.[8] Dlatego jeśli macie ten problem, powinnyście zapoznać się ze sposobami na radzenie sobie z bólami kręgosłupa, aby zmniejszyć dyskomfort.
TESTY CIĄŻOWE
Jeżeli podejrzewacie, że jesteście w ciąży możecie wykonać w domu test ciążowy z moczu. Na rynku jest dostępnych ich kilka rodzajów, różnią się one sposobem nakładania próbki moczu. Dlatego przed wykonaniem testu należy zapoznać się z instrukcją i postępować ściśle według niej. Test jest najbardziej wiarygodny kiedy wykona się go w pierwszy dzień oczekiwanej miesiączki. Niektóre testy można wykonywać nawet wcześniej.[9] Wiele kobiet nie ma regularnego cyklu, przez co data kolejnego okresu może być źle oszacowana. W takiej sytuacji może się zdarzyć, że test był wykonany zbyt szybko i mimo, że doszło do zapłodnienia, wynik jest negatywny.[10] Jeśli nie wiecie kiedy dokładnie powinna się rozpocząć wasza następna miesiączka, poczekajcie z wykonaniem testu przynajmniej 21 dni od stosunku, po którym mogło dojść do zapłodnienia.[9]
Czy można być w ciąży mimo negatywnego testu ciążowego?
Może się zdarzyć, że wynik testu jest negatywny, mimo, że tak naprawdę jest się w ciąży. Taka sytuacja jest prawdopodobna, kiedy test nie był wykonywany zgodnie z instrukcją. Ponadto, jest to możliwe, kiedy został on zrobiony zbyt wcześnie. Jeśli podejrzewacie, że jesteście w ciąży, a mimo tego test wyszedł negatywnie, to odczekajcie kilka dni i wykonajcie go ponownie.[9]
Wykrywanie ciąży podczas badania krwi
Żeby wykonać badanie krwi potwierdzające ciążę, należy udać się do lekarza. Takie badanie można wykonać już 11-14 dni po owulacji. W przeciwieństwie do badania z moczu, tutaj wynik nie jest natychmiastowy, ponieważ pobrana próbka krwi musi zostać wysłana do laboratorium.[11]
CIĄŻA – KIEDY IŚĆ DO LEKARZA?
Jeżeli kobieta jest zdrowa i nie była wcześniej w ciąży z powikłaniami, to na pierwszą wizytę u ginekologa powinna się udać między 7 a 8 tygodniem ciąży.[12]
Jakie badania wykonuje lekarz na początku ciąży?
Na wizycie przed 10. tygodniem ciąży wykonuje się m.in.:
- oznaczenie grupy krwi,
- badanie morfologii krwi,
- badanie moczu,
- oznaczenie stężenia glukozy na czczo.
Ponadto lekarz dokonuje oceny ryzyka ciążowego. Jeżeli będzie taka potrzeba, może on także przeprowadzić badanie USG. Standardowo pierwsze badanie USG należy wykonać między 11. A 14. tygodniem ciąży. Dodatkowo do 10. tygodnia ciąży zaleca się konsultację stomatologiczną oraz badania w kierunku:
- HIV,
- HCV,
- toksoplazmozy,
- różyczki.[12]
Bycie pod stałą opieką lekarza prowadzącego jest konieczne, abyście wy i wasze dzieci mogły bezpiecznie przejść okres ciąży.
WYKAZ ŹRÓDEŁ:
[1] NHS: Periods and fertility in the menstrual cycle. 2019 [Dostęp: 02.09.22]
[2] NHS: Signs and symptoms of pregnancy. 2019. [Dostęp: 02.09.22]
[3] NHS: PMS (premenstrual syndrome). 2021 [Dostęp: 02.09.22]
[4] NIH: What are some common signs of pregnancy? 2017. [Dostęp: 02.09.22]
[5] NHS: Vaginal bleeding. 2021. [Dostęp: 02.09.22]
[6] NHS: Vomiting and morning sickness. 2021. [Dostęp: 02.09.22]
[7] Mortazavi F., Borzoee F. Fatigue in Pregnancy: The validity and reliability of the Farsi Multidimensional Assessment of Fatigue scale. Sultan Qaboos Univ Med J. 2019. 19(1):e44-e50.
[8] NHS: Back pain in pregnancy. 2021. [Dostęp: 02.09.22]
[9] NHS: Doing a pregnancy test. 2022. [Dostęp: 02.09.22]
[10] FDA: Home Use Tests. Pregnancy. 2019. [Dostęp: 02.09.22]
[11] Better Health Channel: Pregnancy testing. 2022. [Dostęp: 24.08.22]
[12] Drews K., et al.: Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w zakresie opieki przedporodowej w ciąży o prawidłowym przebiegu. Polskie Towarzystwo Ginekologiczne. 2013.