Podróżowanie kobiet w ciąży w czasie pandemii
W okresie pandemii priorytetem stało się utrzymanie zdrowia obywateli. Działania te dotyczą też pasażerów, zwłaszcza we wzmożonym ruchu turystycznym. Uwolnienie przez niektóre kraje ograniczeń w tym zakresie nie zwalnia nas od zachowania środków ostrożności. Szczególne bezpieczeństwo w podróży powinno być zapewnione kobietom w ciąży.
Podróże kobiet w ciąży a bezpieczeństwo w czasie pandemii, źródło: reopen.europa.eu
Wiele państw członkowskich Unii Europejskiej nie zniosło jednak wszystkich ograniczeń w przewozie osób. Specjalna strona zawierająca pełną listę krajów wraz ze wskazówkami dotyczącymi podróżowania do danego państwa znajduje się tu: http://reopen.europa.eu/pl . Wystarczy wybrać cel podróży – państwo – i można pozyskać aktualizowane co dwa tygodnie informacje o kryteriach przyjazdu czy warunkach przejazdu przez terytorium danego kraju.
O zasadach zachowania bezpieczeństwa dotyczących pasażerów możemy przeczytać na stronach i afiszach każdego przewoźnika, lotniskach, dworcach, a także przed wejściem do pociągu, samolotu czy taksówki. Zachowanie bezpiecznej 1,5 m odległości od współpasażerów, obowiązek powszechnego noszenia maseczek, rękawiczek i dezynfekowanie rąk to nasz obowiązek. Choć sama podróż samolotem nie jest przeciwskazaniem dla kobiety w ciąży (wg. źródeł najniebezpieczniejszym okresem do podróżowania dla kobiet ciężarnych jest II trymestr) warto jednak przed podróżą przemyśleć konieczność tego kroku. Zwłaszcza przemieszczania się do innej strefy klimatycznej.
Uciążliwość stałej, wysokiej temperatury, duża wilgotność powietrza a nawet wysokość nad poziomem morza mogą być przyczyną wielu problemów zdrowotnych podróżującej ciężarnej. Wśród nich podwyższona czynność serca, obniżona tolerancja wysiłku czy anemia. Do najczęstszych ograniczeń podróży poza nasz kontynent należą przewlekłe choroby, uwarunkowania położnicze kobiety (poronienie, poród przedwczesny, krwawienie, etc.) oraz środowiskowe czynniki, jak wspomniane wcześniej duże wysokości nad poziomem morza, rejony endemiczne z występującymi tam chorobami, jak te przenoszone drogą pokarmową, żółtą gorączką. W tym względzie należy bezwzględnie powstrzymać się od spożywania potraw i napojów przygotowywanych przez ulicznych sprzedawców. Wyglądają smakowicie, pachną a apetyt w okresie ciąży nam dopisuje. Jednak przestrzeganie zasad profilaktyki zdrowotnej w aspekcie ochrony przed inwazyjnymi i infekcyjnymi chorobami przewodu pokarmowego w przypadku kobiet ciężarnych jest szczególnie istotne.
Nie bez znaczenia ma także nasze samopoczucie, psychiczne nastawienie i skłonność organizmu do nietolerancji długich podróży. Podczas długich transferów w wyniku unieruchomienia w pozycji siedzącej może dochodzić do zakrzepowego zapalenia żył głębokich spowodowanego zastojem krwi żylnej w kończynach dolnych. Zaleceniem lekarzy jest cogodzinne wstawanie z fotela, kilkuminutowy spacer po korytarzu na pokładzie samolotu, ale też założenie przed lotem pończoch uciskowych.
Długie podróże samochodem także zobowiązują do postojów. Pamiętajmy zatem o zapinaniu pasów oraz regularnych przystankach w podróży. Nie bez znaczenia dla naszych mięśni jest wykonywanie izometrycznych ćwiczeń kończyn dolnych podczas siedzenia. Polegają one na czynnym napinaniu mięśni przez około 5-6 sekund (wiele źródeł podaje przedział czasowy od 6 do 10 sekund), po którym następuje 10 sekundowe rozluźnienie.
W pomieszczeniach klimatyzowanych i suchych (wilgotność na pokładzie samolotu wynosi zaledwie 8%) nie bez znaczenia jest zwiększenie ilości spożywanych płynów. Zalecane jest kobietom w ciąży spożycie 3-4l bezkofeinowego płynu na dobę. Pijąc wodę lub przemywając usta po myciu zębów zwracajmy też uwagę na źródło użytej wody! Zanieczyszczona woda może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych (np. zakażenie wirusem zapalenia wątroby typu E).
Kobiety w ciąży powinny pamiętać także o ograniczeniach leczenia choroby lokomocyjnej. Popularny w naszym kraju lek aviomarin jest przeciwwskazany do stosowania zarówno u kobiet w ciąży, jak i matek karmiących. Nie bez wpływu na organizm ciężarnej ma spożycie aspiryny. Kwas acetylosalicylowy nie powinien być podany szczególnie w ostatnich trzech miesiącach ciąży, ze względu na zwiększone ryzyko krwawienia oraz skutki uboczne dla płodu.
Oprócz powszechnego – już niemal we wszystkich krajach – obowiązku przedstawienia aktualnego zaświadczenia w języku obcym wykluczającego infekcję SARS-CoV-2, w niektórych krajach linie lotnicze (USA) wymagają od kobiet ciężarnych okazania zaświadczenia lekarskiego o braku przeciwskazań do odbycia lotu. Dotyczy to ciąży powyżej 35. tygodnia (loty międzynarodowe). Polski przewoźnik uznaje, że kobiety do 32. tygodnia ciąży mogą podróżować za zgodą lekarza prowadzącego bez konieczności posiadania zaświadczenia. Natomiast kobiety z ciążą powyżej 32. tygodnia muszą wypełnić formularz MEDIF (ang. Medical Information Form – formularz do pobrania) i dostarczyć go do linii lotniczej nie później niż 72 godziny przed planowanym wylotem.
Więcej informacji o bezpieczeństwie podczas lotu można przeczytać na oficjalnej stronie: http://www.lot.com/pl/pl/bezpieczny-lot
Nie rezygnujmy jednak z naszych planów wakacyjnych. Pamiętajmy jednak, że każdą dłuższą podróż powinniśmy rozważyć. Jeżeli mamy mnóstwo pytań, warto skonsultować odpowiedzi z lekarzem prowadzącym ciążę, który posiada największą wiedzę o możliwych zagrożeniach w podróży dla przyszłej mamy i płodu. Dodatkowo doradzi, jaki wpływ na nasz organizm będzie miało latanie, jak przygotować się do dalekiej podróży, a także który środek transportu będzie najlepszy dla ciężarnej.
Planując dalekie podróże, pamiętajmy przede wszystkim o zdrowiu i radości oczekiwania na następne wspólne wakacje, już z maleństwem!
opracowała: dr Izabella Szum
źródło:
Korzeniowski K., A pregnant woman and travelling, Wybrane Problemy Kliniczne, Gdynia 2014.